W trakcie panelu dyskutowano o znaczeniu dywersyfikacji źródeł energii dla suwerenności państw, roli wspólnych projektów infrastrukturalnych i obronnych, walce z zagrożeniami hybrydowymi i cyberatakami, polityce spójności i solidarności w ramach UE i NATO, czy o możliwości rozszerzania współpracy o nowe kraje i środowiska.

Inicjatywa Trójmorza stanowi istotny filar bezpieczeństwa regionalnego, opierając się na współpracy infrastrukturalnej, energetycznej, obronnej i cybernetycznej. Dywersyfikacja źródeł energii wzmacnia niezależność państw i redukuje ryzyko szantażu, natomiast wspólne projekty komunikacyjne i obrona przed zagrożeniami hybrydowymi oraz cyberatakami podnoszą odporność regionu. Ważną rolę odgrywa również polityka spójności i solidarności, która wzmacnia pozycję państw w strukturach UE i NATO. Poszerzanie współpracy o inne kraje oraz wzmacnianie potencjału gospodarczego sprzyjają budowie szerokiej, stabilnej architektury bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej. Silna współpraca gospodarczo-dyplomatyczna pozwala przyciągać nowe inwestycje, rozwijać stabilność ekonomiczną i tym samym pośrednio wzmacniać poziom bezpieczeństwa całego regionu Międzymorza.

Marszałek Stawiarski w swojej wypowiedzi akcentował istotność podejmowanych przez Województwo Lubelskie działań oraz samej inicjatywy, zwracając szczególną uwagę na rozwój współpracy międzyregionalnej w ramach krajów Inicjatywy Trójmorza. Województwo Lubelskie jest inicjatorem powołania Sieć Regionów Trójmorza, która stała się formatem bezpośredniej współpracy między samorządami z dwunastu (obecnie trzynastu) państw Inicjatywy Trójmorza. Deklaracja o utworzeniu Sieci, zwana Deklaracją Lubelską, została podpisana podczas Samorządowego Kongresu Trójmorza w dniu 29 czerwca 2021.

Corocznym miejscem spotkań członków sieci jest Samorządowy Kongres Trójmorza odbywający się w Lublinie od 2021 roku. Stanowi on platformę stałej dyskusji i porozumienia samorządów skupionych wokół flagowych inwestycji Trójmorza, jaką jest trasa Via Carpathia w połączeniu z komplementarnymi projektami kluczowymi, takimi jak: Rail Baltica, Via Baltica. Podczas pięciu edycji Kongresu wzięło w nim udział ponad 5000 uczestników ze świata administracji, samorządów, przedstawicieli rządowych i biznesu. Uczestniczyło kilkadziesiąt oficjalnych delegacji zagranicznych z kilkunastu krajów świata.

Z przyjemnością informujemy, że szósta edycja Kongresu Trójmorza została zaplanowana na 27-28 maja 2026 roku.