O Trójmorzu w Europejskim Komitecie Regionów w Brukseli
08 października 2025
2 października 2025 r. Województwo Lubelskie wraz z Domem Polski Wschodniej
w Brukseli zorganizowało konferencję Trzy Wymiary Inicjatywy Trójmorza – regionalny, naukowy i parlamentarny w Europejskim Komitecie Regionów. Województwo reprezentowane było przez Marszałka Jarosława Stawiarskiego oraz Przewodniczącego Sejmiku Mieczysława Rybę.
W ramach konferencji odbyły się dwa panele dyskusyjne. Panel I Trójmorze przestrzenią współpracy naukowej i unijnej dyplomacji parlamentarnej moderowany przez prof. KUL, Przewodniczącego Sejmiku WL Mieczysława Rybę. W panelu nakreślono perspektywę współpracy uniwersytetów Trójmorza, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wymiany naukowej oraz wspólnych programów badawczych, tak dotykających wspólnego dziedzictwa kulturowego, politycznego i religijnego, jak i możliwości współpracy gospodarczej i militarnej. Dyskutowano o kwestii zaangażowania naukowców z różnych dziedzin i dyscyplin naukowych, a także możliwości wykorzystania badań dla realizacji planów współdziałania krajów Trójmorza na różnych polach. Kolejny temat dotyczył stosunku instytucji unijnych (w tym Parlamentu Europejskiego), a także największych krajów UE do Inicjatywy Trójmorza. Omawiano możliwe pola współpracy i kwestie sporne (zielony ład, stosunki z USA, modele jednoczenia Europy). W panelu wzięli udział Jego Ekscelencja Pan Josip Paro, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Chorwacji w Królestwie Belgii, Jej Ekscelencja Pani Daniela Morari, Ambasador, Szef Misji Republiki Mołdawii przy Unii Europejskiej, Pan Serhiy Tereshko, Zastępca Szefa Misji Ukrainy przy Unii Europejskiej, Pan Arkadiusz Mularczyk - Poseł do Parlamentu Europejskiego, Pan Moray GILLAND przedstawiciel Komisji Europejskiej, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej oraz prof. Agnieszka Orzelska-Stączek z Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Drugi panel Regionalny wymiar współpracy w ramach Inicjatywy Trójmorza – od koncepcji do realizacji poświęcony był roli samorządów w rozwoju Inicjatywy Trójmorza (3SI), flagowego regionalnego projektu mającego na celu budowę infrastruktury transgranicznej oraz poprawę łączności i integracji regionu. Rozmawiano o dotychczasowych osiągnięciach Inicjatywy Trójmorza, np. budowa drogi szybkiego ruchu Via Carpatia i jej znaczenia dla regionów. Ponadto, przedstawiono pomysły na nowe obszary pogłębienia współpracy w ramach Inicjatywy Trójmorza, takie jak poprawa infrastruktury (wykorzystywanej dla celów rozwojowych, jak również mobilności wojskowej i zaopatrzenia oraz pomocy humanitarnej), oraz potencjał zbliżenia regionów Ukrainy do Inicjatywy Trójmorza. W panelu głos zabrali przedstawiciele regionów Pan Jarosław Stawiarski, Marszałek Województwa Lubelskiego, Pan Milan Majersky, Przewodniczący Samorządowego Kraju Preszowskiego (Słowacja), Pani Violeta Labazyuk, Przewodnicząca Chmielnickiej Rady Obwodowej (Ukraina), Pani Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego. Dyskusja moderowana była przez dr Konrada Popławskiego z Ośrodka Studiów Wschodnich.
W ramach sformalizowanej w 2021 roku Sieci Regionów Trójmorza współpracuje ściśle już 28 samorządów z 8 krajów. Najważniejsze dla nas obecnie kwestie to poprawa rozwoju gospodarczego na osi północ-południe wzdłuż wschodniej granicy UE, regionów coraz bardziej zagrożonych wykluczeniem z uwagi na toczącą się poza granicą wojnę, jak ważny gospodarczo jest to obszar pokazują dane: 13 państw członkowskich Inicjatywy Trójmorza to ponad jedna czwarta ludności UE, 120 milionów obywateli i wysoko wykwalifikowana siła robocza. Kolejną kwestią jest poprawa przepustowości transportowej i infrastruktury wzdłuż wschodniej granicy UE i ważnej obecnie trasy Via Carpatia oraz odchodzących od niej kanałów komunikacji do Ukrainy i Mołdawii. Region pełni rolę “bramy wschodniej” Unii Europejskiej, dlatego infrastruktura transportowa i społeczna traktowana jest jako element zarówno rozwoju gospodarczego jak i obejmującego kwestie bezpieczeństwa nie tylko Europy Środkowej i Wschodniej, ale także całej Unii Europejskiej.
W wydarzeniu wzięło udział ponad 70 osób - dyplomatów z Chorwacji, Mołdawii, Ukrainy, przedstawicieli misji dyplomatycznych Bułgarii, Czech i Słowacji, szefów regionów z Europy Środkowej ale także naukowców i samorządowców oraz 60 uczestników online.
Czytaj więcej

05 września 2025

03 czerwca 2025

27 maja 2025

19 maja 2025

20 marca 2025

18 marca 2025

13 marca 2025

05 marca 2025

18 lutego 2025