Inicjatywa Trójmorza skupia dwanaście państw leżących między Morzem Czarnym, Bałtykiem i Adriatykiem: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowacje, Słowenię i Węgry. Ideą inicjatywy jest stworzenie forum współpracy służące zacieśnieniu kooperacji między państwami Unii Europejskiej w Europie Środkowej.

Historia krajów regionu Inicjatywy Trójmorza jest bogata, a pochodzenie kulturowe i religijne narodów zróżnicowane. Jednakże dzieje dwunastu państw Inicjatywy Trójmorza mają jeden wspólny rozdział, który skutecznie zastopował wzrost gospodarczy regionu na prawie 50 lat. Od Morza Bałtyckiego po Adriatyk rozciągnęła się tzw. "żelazna kurtyna", dzieląc Europę na 2 części i hamując jedność międzynarodową. W czasie, gdy narody Europy Zachodniej rozwijały się infrastrukturalnie, były połączone drogami i liniami kolejowymi, liniami energetycznymi oraz rurociągami naftowymi i gazowymi, kraje Europy Środkowej i Wschodniej pozostawały od siebie oddalone, cechowały się przestarzałą infrastrukturą, a także nierównościami ekonomicznymi. Deficyt był szczególnie dotkliwy na osi północ-południe regionu. Za sprawą Unii Europejskiej sytuacja ta uległa poprawie. Wspólna polityka gospodarcza Unii Europejskiej umożliwiła stabilny rozwój całej Europy. Mimo to różnice gospodarcze powstałe w drugiej połowie XX wieku nadal się nie zniwelowały. Wyeliminowanie tego deficytu dałoby ogromną szansę rozwoju w regionie i sprawiłoby, że Europa stałaby się silniejszą i bardziej zjednoczoną jako całość.

Różnice te w 2014 roku zauważył amerykański komitet doradczy - Rada Atlantycka. Zagadnienie opisane w ich raporcie natchnęło prezydent Chorwacji Kolindę Grabar-Kitarović i prezydenta Polski Andrzeja Dudę do podjęcia w 2015 roku inicjatywy gospodarczo-politycznej - Inicjatywy Trójmorza, która ma wzmocnić działania na rzecz spójności podejmowane przez Unię Europejską i stać się jej dopełnieniem – wbrew niektórym zarzutom o konkurencyjność projektu.

Kolejnymi kluczowymi wydarzeniami dla inicjatywy były szczyty Trójmorza. Do tej pory odbyło się ich pięć:

- Pierwszy szczyt Inicjatywy Trójmorza w chorwackim Dubrowniku w dniu 25 sierpnia 2016 roku. Uczestnicy przyjęli deklarację i wyrazili aprobatę dla inicjatywy Trójmorza jako przestrzeni do wzajemnego wsparcia w projektach gospodarczych.

- Drugi szczyt Inicjatywy Trójmorza w Warszawie w terminie 6-7 lipca 2017 roku, podczas którego gościem specjalnym był Donald Trump.

- Trzeci szczyt Inicjatywy Trójmorza w stolicy Rumunii - Bukareszcie między 17 a 18 września 2018 roku. Podczas tego szczytu został powołany Fundusz Trójmorza.

- Czwarty szczyt Inicjatywy Trójmorza w stolicy Słowenii - Lublanie w terminie 5-6 czerwca 2019 roku, podczas którego potwierdzono formalną rejestrację Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza. Do jego władz dołączyli przedstawiciele czeskich, rumuńskich i polskich instytucji.

- Piąty szczyt Inicjatywy Trójmorza w stolicy Estonii - Tallinie w dniach 19-20 października 2020 roku. Kraje członkowskie przyjęły na nim deklarację zwiększonego zaangażowania w Fundusz Inwestycyjny Trójmorza. Szczyt w Tallinie odbył się w formule hybrydowej z uwagi na obecną sytuację pandemiczną.

Z roku na rok tworzy się historia Inicjatywy Trójmorza. Kolejnym rozdziałem będzie Samorządowy Kongres Gospodarczy, II Forum Regionów Trójmorza w Lublinie, na który zapraszamy już za niespełna miesiąc!