Kongres jest platformą służącą wypracowaniu rozwiązań na rzecz rozwoju regionów zlokalizowanych między Morzem Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym. Jest to samorządowa odpowiedź na bieżące działania, realizowane w obszarze społeczno-gospodarczym na poziomie państwowym. Dyskusje dotyczą także niwelowania różnic infrastrukturalnych Europy Środkowo-Wschodniej w stosunku do państw zachodnich. Zgromadzonych w Centrum Spotkania Kultur gości powitał Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.

– Poprzez Inicjatywę Trójmorza chcemy przyspieszać w Europie Środkowej procesy digitalizacji, rozbudowy infrastruktury i szlaków transportowych. Jestem przekonany, że obecność podczas dzisiejszego wydarzenia tak wielu znamienitych reprezentantów różnych obszarów gospodarczej, politycznej i samorządowej aktywności, również przedstawicieli świata nauki, ekspertów i analityków – stanowi gwarancję owocnych obrad i ciekawej debaty. W dobie wojny na Ukrainie, ta inicjatywa jest bardzo trafiona i niezwykle ważna. Cieszę się, że jako biedniejsza część Europy, możemy gonić kraje starej Unii Europejskiej, aby razem z nami tworzyła jeden silny organizm – zapowiedział Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.

Uroczyste wystąpienie otwierające Kongres wygłosił Prezydent RP Andrzej Duda, który już po raz trzeci objął Samorządowy Kongres Trójmorza patronatem honorowym.

– To wydarzenie stało się bardzo ważną platformą wymiany doświadczeń w naszej części Europy. To już trzeci kongres realizowany w bardzo trudnych czasach – tym razem jesteśmy zaledwie 100 km od granicy Polski z Ukrainą, która padła ofiarą brutalnej rosyjskiej agresji. Dzisiaj bezpieczeństwo jest głównym tematem większości naszych spotkań. Trójmorze ma stanowić akcelerator, który przyspieszy rozwój i spowoduje, że w niedługim czasie przynajmniej większość krajów przegoni znaczną część gospodarek zachodnioeuropejskich. Jesteśmy w stanie to zrealizować, bo jesteśmy znacznie odporniejsi na kryzysy – dodał Prezydent Andrzej Duda.

Następnie głos zabrała Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek.

– Bardzo się cieszę, że komponent parlamentarny został wpleciony w dzisiejsze spotkanie. Pielęgnujemy wspólną tożsamość, ale przede wszystkim mamy ogromne poczucie potencjału, jaki tkwi w naszych państwach i w naszych narodach, potencjału, którego nie możemy zmarnować. Trzeba zrobić wszystko, żeby Inicjatywa Trójmorza budowała naszą wspaniałą przyszłość. Życzę, żeby to spotkanie było bardzo owocne i obfitujące zarówno w wymianę poglądów, jak też powstawanie cennych idei – powiedziała Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek.

Poseł do Parlamentu Europejskiego Beata Mazurek odczytała list Premiera, Prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego.



Zacieśnienie relacji pomiędzy Ukrainą a Trójmorzem tworzy poważną platformę dla przyspieszenia procesu integracji europejskiej Ukrainy. Wojna pokazała, jak silne i potrzebne są bliskie kontakty, które w sytuacjach nadzwyczajnych przeradzają się w wymierną, bezpośrednią pomoc. Kwestie bezpieczeństwa i współpracy makroregionalnej stanowić będą podstawę współdziałania państw i regionów Trójmorza, w celu przesunięcia europejskiego punktu ciężkości w kwestiach gospodarczych i politycznych właśnie w ten obszar. Dyskusję moderował prof. nadzw. dr hab. Marcin Szewczak - Przewodniczący Rady Programowej Kongresu. W panelu wystąpili: Marcin Przydacz – Sekretarz Stanu, Szef Biura Polityki Międzynarodowej KPRP, Paweł Jabłoński – Podsekretarz Stanu w MSZ i Pełnomocnik rządu ds. Inicjatywy Trójmorza, a także ambasador Estonii - Miko Haljas i ambasador at large Litwy - Gediminas Varvuolis.

Po pierwszym panelu wystąpienie wygłosił minister zdrowia Adam Niedzielski.

– Dyskutując o sprawach bezpieczeństwa często zapominamy, że ma ono wiele wymiarów, m.in. zdrowotny. Ostatnie trzy lata pokazały, jak ogromne znaczenie ma bezpieczeństwo zdrowotne oraz to, czy jesteśmy zabezpieczeni farmaceutycznie i czy mamy pewne gwarancje pod kątem bezpieczeństwa lekowego. Zastanawiamy się, jak postępować w przyszłości jeśli chodzi o produkcję substancji leczniczych – mówił minister Adam Niedzielski.

Prelegenci poruszyli zagadnienia dotyczące rozszerzenia NATO o nowych członków, tj. Finlandię i Szwecję, bezpieczeństwa oraz planowanego szczytu NATO w Wilnie. Dyskusja moderowana była przez Marcina Sienickiego - Z-ca Dyrektora Departamentu Infrastruktury w Ministerstwie Obrony Narodowej. W panelu wzięli udział m.in. gen. broni Wiesław Kukuła – Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych, Eduardas Borisovas – Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Litewskiej w Polsce, płk. Darius Uzkuraitis - Dyrektor Centrum Doskonalenia Bezpieczeństwa Energetycznego NATO/Litwa oraz gen. brygady Dariusz Mendrala - Dyrektor Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, Ministerstwo Obrony Narodowej.

Po drugim panelu z uczestnikami połączył się również Andrzej Bittel – Sekretarz Stanu, Pełnomocnik rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.

– Podejmujemy działania na rzecz rozbudowy południkowych połączeń drogowych i kolejowych, których deficyt tak silnie odczuwamy w naszym regionie. Wynegocjowanie na forum Unii Europejskiej projektów włączenia do sieci transportowej korytarza Morze Bałtyckie–Czarne–Egejskie jest realnym efektem podjętych działań. Ten korytarz będzie pokrywał się z kluczowym projektem Via Carpatia – zapowiadał minister Andrzej Bittel.

Po zakończeniu drugiego panelu do zgromadzonych słowo skierował prof. dr hab. Przemysław Czarnek – Minister Edukacji i Nauki.

– Dzisiaj Lublin staje się europejską stolicą nauki, gdyż tutaj powstaje Sieć Uniwersytetów Trójmorza. Jeśli inicjatywa Trójmorza powstała po to, żeby nasze kraje rozwijać na każdej płaszczyźnie, to nie jest to możliwe bez podbudowy naukowej. Jeśli chcemy autentycznego rozwoju krajów Trójmorza oraz efektywnego i błyskawicznego nadrobienia strat, które w dużej mierze wynikają z imperializmu rosyjskiego i sowieckiego, to musimy polegać na osiągnięciach naukowych – powiedział minister Przemysław Czarnek.

Porozumienie o utworzeniu Sieci Uniwersytetów Trójmorza zostało podpisane przez Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka, Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. dr. hab. Mirosława Kalinowskiego oraz rektorów 12 uniwersytetów z Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Litwy, Łotwy, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Ukrainy.



Panel I: Via Carpatia – korytarz transportowy Trójmorza. Partnerem merytorycznym panelu był Instytut Myśli Schumana. Dyskusję moderował prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Krysiak. W panelu wzięli udział m.in. Michał Mulawa – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego, János Ádám Karácsony – Wiceprzewodniczący Rady Komitatu Pest Megye, Członek KOR (Węgry), prezesi spółek LHS, PKP CARGO, CARGOTOR - Zbigniew Tracichleb, Dariusz Seliga, Marek Słomka, a także dr Robert Perkowski - Wiceprezes ORLEN i Tomasz Gontarz - Wiceprezes Zarządu PKP Intercity SA.

Panel II: Bezpieczeństwo energetyczne i transformacja sektora energii w aspekcie geopolitycznym. Partnerem merytorycznym była Fundacja Dolnośląski Instytut Studiów Energetycznych. Dyskusja moderowana przez Remigiusza Nowakowskiego - Prezesa Zarządu Fundacji Dolnośląski Instytut Studiów Energetycznych. W trakcie panelu poruszono kwestie m.in. roli surowców lokalnych w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski, inwestycji w OZE jako sposobu na kontynuację transformacji energetycznej oraz zapewnienia czystej i bezpiecznej energii dla przemysłu. Wśród panelistów znaleźli się m.in. Jarosław Kwasek – Prezes Zarządu PGE Dystrybucja, Katarzyna Suchcicka – Dyrektor Generalny OX2 oraz Dariusz Dumkiewicz – Zastępca Prezesa Zarządu Lubelski Węgiel Bogdanka S.A.

Panel III: Ukraina na drodze odbudowy i integracji europejskiej. Partnerem merytorycznym panelu była Fundacja Trójmorze, Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej Warszawa. Dyskusję moderował Ryszard Madziar - Doradca Wiceprezesa Rady Ministrów Jacka Sasina. W panelu wzięli udział m.in.: Oleh Kuts – Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie, Mirosław Bendzera – Prezes Zarządu Grupy Grenevia Famur i prof. dr hab. Tomasz Grzegorz Grosse – Uniwersytet Warszawski, a także Wojciech Żukowski - Prezes Euroregionu „Roztocze" i Krzysztof Senger - Dyrektor w Banku Gospodarstwa Krajowego, Członek Zarządu Funduszu Trójmorza (3SIIF).

Panel IV: Państwa Inicjatywy Trójmorza wobec agresji Rosji na Ukrainę. Partnerem merytorycznym był Instytut Europy Środkowej w Lublinie. Dyskusję moderowała Marlena Gołębiowska – starszy analityk w Zespole Bałtyckim Instytutu Europy Środkowej, pracownik naukowy KUL. W panelu wystąpili m.in. dr Gediminas Kazėnas z Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Michała Römera w Wilnie (Litwa), Jan Rafael Lupoměský – były doradca prezydenta Czech Václav Klausa (Czechy), Goran Andrijanić –publicysta i dziennikarz, ekspert ds. międzynarodowych (Chorwacja) oraz dr Łukasz Lewkowicz – starszy analityk Zespołu Wyszehradzkiego w Instytucie Europy Środkowej.



W drugiej części dnia równolegle odbywały się: Sesja naukowa pn. Sieć Uniwersytetów Trójmorza wobec wyzwań nauki i regionu, organizowana przez Katolicki Uniwersytet Lubelski. Celem powołanej Sieci jest zacieśnianie współpracy między ośrodkami naukowymi. Uczestnicy mogli wziąć udział w 7 panelach dotyczących m.in.: współpracy uniwersytetów, poszukiwania wspólnych instrumentów współpracy badawczej, bezpieczeństwa, transformacji cyfrowej i cyberbezpieczeństwa, a także historycznych uwarunkowań współpracy obszaru Inicjatywy Trójmorza;

Forum Gospodarcze, które kompleksowo wspiera ofertę małych i średnich przedsiębiorstw z województwa lubelskiego i tworzy odpowiednie warunki do ich rozwoju i internacjonalizacji. W trakcie Forum przewidziano seminaria tematyczne dotyczące roli kobiet w świecie biznesu, ponadto rozmawiano o potencjale i rozwoju współpracy gospodarczej w obszarze Trójmorza oraz cyfryzacji. W panelach wzięli udział szefowie przedsiębiorstw z kraju i zagranicy, konsulowie honorowi, przedstawiciele wydziałów handlowych ambasad oraz organizacji otoczenia biznesu. Ważnym elementem Forum Gospodarczego są stoiska promocyjne firm oraz bezpośrednie rozmowy B2B.

Wschodni Kongres Młodych Liderów organizowany przez Europejski Dom Spotkań – Fundację Nowy Staw. Celem wydarzenia jest przygotowanie osób młodych do uczestnictwa w dyskusji na temat przyszłości Polski, Europy i świata. W trakcie tego wydarzenia młodzi mieli możliwość bycia świadkami nawiązywania współpracy organizacji z różnych państw europejskich.

W poprzednich edycjach Kongresu w 2021 i 2022 roku wzięło udział ponad dwa tysiące osób z 25 krajów świata.

GALERIA